Wystąpienie Sekretarza Stanu w MSWiA Pana Jarosława Zielińskiego do policjantów i pracowników Policji
Z dumą i satysfakcją możemy powiedzieć, że rok 2016 był obiektywnie dobrym czasem dla polskiej Policji. Najważniejsze jest jednak to, że był to dobry czas dla bezpieczeństwa państwa i obywateli.
Wspólne wysiłki rządu, kierownictwa MSWiA, komendantów, ale przede wszystkim postawa, zaangażowanie i profesjonalizm funkcjonariuszy oraz pracowników cywilnych pomogły przywrócić najważniejszy sens policyjnej służby, zawarty w rocie ślubowania. Wyzwania 2016 roku wymagały praktycznego świadectwa, na czym polega prawdziwe znaczenie słów o wiernej służbie Narodowi, dochowaniu wierności konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, ochronie porządku prawnego, strzeżeniu bezpieczeństwa Państwa i obywateli nawet z narażeniem życia. Honor, godność i etos służby stają się na nowo głównym punktem odniesienia w relacjach Policji ze społeczeństwem.
Policja jest dla ludzi i musi być blisko ludzi, a jednym z warunków powodzenia jej misji jest społeczna akceptacja. Podejmowane od ponad roku działania umacniają więzi z lokalną społecznością, aktywizują obywateli w systemie bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Realizację nowego programu na rzecz bezpieczeństwa rozpoczęliśmy na początku 2016 roku od licznych konsultacji społecznych, w których wzięło udział ponad 200 tysięcy mieszkańców naszego kraju. W ich wyniku powstała Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa, dostępne online interaktywne narzędzie informatyczne, najpierw przetestowane pilotażowo w trzech garnizonach, a następnie wdrożone w skali ogólnopolskiej. Ten nowoczesny instrument, jeden z sukcesów 2016 roku, powinien stanowić perspektywiczną płaszczyznę współpracy państwa i obywateli dla podnoszenia poziomu bezpieczeństwa.
Przywracamy uprzednio zlikwidowane posterunki Policji. Każda z ponad 150 zgłoszonych lokalizacji jest indywidualnie analizowana. Tylko w drugim półroczu minionego roku zostało uroczyście otwartych 37 posterunków, kolejne 33 są planowane do reaktywacji w 2017 roku. Dzięki logistycznemu wsparciu samorządów liczba ta może być większa. Proces ten będzie trwał także w latach następnych.
Bliskość Policji podnosi poczucie bezpieczeństwa obywateli. Ale nie chodzi tylko o sieć komend, komisariatów i posterunków. Policjanci muszą być tam, gdzie toczy się codzienne życie ludzi, by znać problemy i zagrożenia dotyczące danej społeczności, trafnie je diagnozować i skutecznie eliminować. Nie do przecenienia jest rola dzielnicowych, których zaczęliśmy nazywać, na wzór lekarzy, policjantami pierwszego kontaktu.
Jest charakterystyczne, że to właśnie dzielnicowi często zostają laureatami plebiscytu „Policjant, który mi pomógł”. Istotną rolę spełnia program „Dzielnicowy bliżej nas”, który jeszcze bardziej przesuwa środek ciężkości w pracy dzielnicowych na bezpośredni kontakt z obywatelami. Trzeba zapewnić większą stabilizację kadrową na stanowiskach dzielnicowych oraz podnieść rangę policjantów, którzy pełnią ten rodzaj służby. Znalazło to odzwierciedlenie w rozwiązaniach dotyczących metod i form wykonywania zadań przez dzielnicowych, w szczególności poprzez odciążenie ich od prowadzenia postępowań przygotowawczych i spraw o wykroczenia oraz w programie szkolenia specjalistycznego dla dzielnicowych, w którym położono nacisk m. in. na kształtowanie umiejętności w zakresie komunikacji społecznej i interpersonalnej. Kontakt z dzielnicowymi ułatwia w praktyce aplikacja „Moja Komenda” – mobilna wyszukiwarka, która pozwala łatwo uzyskać kontakt z dzielnicowym w każdym miejscu w Polsce. W 2017 roku będziemy zwiększać rolę dzielnicowych i wzmacniać ich pozycję, do czego przyczyni się utworzenie stanowiska starszego dzielnicowego.
Rok 2016 zapisał się w historii Polski wieloma sukcesami będącymi udziałem także polskiej Policji. Nasz kraj gościł ogromne rzesze pielgrzymów ze 187 krajów świata w ramach Światowych Dni Młodzieży i wizyty Papieża Franciszka. W tych uroczystościach religijnych uczestniczyło łącznie niemal 4 miliony osób. W lipcu 2016 roku Polska była także organizatorem Szczytu NATO, który odbył się w Warszawie. Dzięki zaangażowaniu, ofiarnej służbie i profesjonalizmowi policjantów i funkcjonariuszy innych służb wszyscy uczestnicy tych wydarzeń byli bezpieczni. Polska zyskała wysokie uznanie opinii międzynarodowej. Bezcenną wartością jest akceptacja i zaufanie polskiego społeczeństwa w stosunku do funkcjonariuszy. Na tym trzeba budować ethos służby.
Warto odnotować, że patriotyczne obchody Święta Niepodległości 11 listopada 2016 roku po raz pierwszy od kilku lat odbyły się w atmosferze należnej powagi i spokoju, bez incydentów, zamieszek i prowokacji.
Polską Policją kierują już tylko oficerowie, którzy rozpoczynali służbę w wolnej Polsce. Odsuwając od stanowisk kierowniczych tych, którzy u progu swojej kariery wstępowali do aparatu bezpieczeństwa PRL-u zerwaliśmy ostatecznie dotychczasowe związki personalne łączące współczesną Policję z tamtą epoką i jej postawami.
Wymierne efekty dobrego funkcjonowania Policji w 2016 roku to znacznie mniejsza liczba przestępstw niż w 2015 roku (o ponad 50 tys.), w tym kryminalnych (o ponad 30 tys.), przy zwiększeniu ich wykrywalności. Zmniejszyły się również rozmiary przestępczości najbardziej uciążliwej dla mieszkańców, m. in. spadła liczba kradzieży, włamań i rozbojów.
Istotne sukcesy odnotowało Centralne Biuro Śledcze Policji w walce ze zorganizowaną przestępczością, która ma często charakter międzynarodowy. Zaowocowała ona zarzutami popełnienia przestępstwa dla ponad 1500 podejrzanych, ujawnieniem i zabezpieczeniem ponad 2,5 ton narkotyków oraz ponad 550 sztuk nielegalnie posiadanej broni.
Trzeba dołożyć wszelkich starań, aby te pozytywne tendencje zostały utrzymane w 2017 roku. Odnotowany został niestety pewien wzrost liczby wypadków drogowych i ich ofiar. Konieczne jest więc wzmocnienie działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego i skutecznego eliminowania nieodpowiedzialnych zachowań jego użytkowników. Kwestia poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym musi być w 2017 roku potraktowana priorytetowo przez polską Policję i inne instytucje.
Ważnym kontekstem podejmowanych działań przez Policję i inne służby dla zapewnienia bezpieczeństwa Polaków jest wzrost zagrożeń o charakterze terrorystycznym w Europie Zachodniej. Nowe narzędzia służące zapobieganiu i zwalczaniu tego groźnego zjawiska dała wprowadzona przed Szczytem Nato i Światowymi Dniami Młodzieży ustawa o działaniach antyterrorystycznych.
Konieczne jest umacnianie mechanizmów współpracy służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo antyterrorystyczne, skorelowane z konsekwentną polityką imigracyjną i azylową, by Polska była nadal krajem wolnym od terroryzmu. W walce z przestępczością policjant nie może bać się silnych i dobrze zorganizowanych przestępców, ale musi też mieć do tego odpowiednie narzędzia. W sferze zwalczania zorganizowanej przestępczości gospodarczej Policja, a w szczególności służby kryminalne i Centralne Biuro Śledcze muszą skoncentrować się w roku 2017 na zwalczaniu przestępczości VAT-owskiej i akcyzowej poprzez skuteczne i szybkie działania, powoływanie grup i zespołów do zwalczania tego rodzaju przestępczości. Niezwykle ważne będzie zacieśnienie współpracy z innymi, wyspecjalizowanymi organami zajmującymi się przestępczością podatkową, w szczególności nową administracją celno-skarbową oraz jednostkami prokuratury.
Ze względu na transgraniczny charakter przestępczości zorganizowanej służby kryminalne i Centralne Biuro Śledcze Policji muszą rozwijać współpracę międzynarodową z policjami innych państw. W 2016 roku przyniosła ona doskonałe efekty w postaci spektakularnych sukcesów CBŚP w walce z przestępczością narkotykową oraz zatrzymania groźnych przestępców, którzy usiłowali znaleźć schronienie w innych krajach.
Kierownictwo Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji podejmuje szereg działań mających na celu usprawnienie funkcjonowania służb mundurowych. Rok 2017 będzie pierwszym okresem wdrażania nowego czteroletniego Programu Modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu. To priorytetowe przedsięwzięcie MSWiA, wzorowane na ustawie rządu premiera Jarosława Kaczyńskiego z 2007 roku, stwarza wielką szansę na unowocześnienie i podniesienie potencjału służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa i obywateli. Pochłonie ono łącznie kwotę przekraczającą 9 mld zł. Aby je dobrze, w sposób efektywny i gospodarny wykorzystać, potrzebna jest praca na wszystkich szczeblach funkcjonowania Policji, która powinna zaowocować budową wielu nowych i modernizacją istniejących obiektów oraz znaczną poprawą w zakresie środków transportu, sprzętu łączności i informatycznego oraz wyposażenia policjantów. Wiele zależeć będzie od zaangażowania komendantów i służb logistycznych. Dwie zaplanowane w tym czasie podwyżki wynagrodzeń, jedna od stycznia 2017 roku, druga od 2019 roku, spowodują wzrost uposażenia funkcjonariuszy średnio o 609 zł.
Jednym z występujących od dłuższego czasu w Policji problemów było utrzymywanie kilku tysięcy wakatów. Podejmując się pod koniec 2015 roku w ramach podziału obowiązków w kierownictwie MSWiA nadzoru nad Policją poleciłem w ciągu dwóch lat zatrudnienie nowych funkcjonariuszy do wysokości przyznanego limitu etatowego. W 2016 roku przyjętych zostało do służby ponad 5 tys. nowych policjantów, w wyniku czego liczba wakatów zmniejszyła się do najniższego od wielu lat poziomu 2,31 %. W roku 2017 proces naboru do służby musi być intensywnie kontynuowany aż do zapewnienia pełnej i optymalnej obsady kadrowej. Problem nieobsadzonych stanowisk dotyczy nie tylko terenowych jednostek Policji, ale również Centralnego Biura Śledczego Policji, gdzie – pomimo elitarności tej jednostki – do obsadzenia pozostaje nadal ponad 150 stanowisk. Dzięki staraniom MSWiA Sejm przyznał w 2017 roku środki finansowe na 1000 nowych etatów dla Policji.
Jednym z wyzwań tego roku będzie przygotowanie i wprowadzenie niezbędnych zmian w systemie szkolnictwa policyjnego. Do prac w tym zakresie już przystępujemy, aby jak najszybciej rozpocząć szkolenie policjantów według nowych zasad.
Niezależnie od zajmowanego stanowiska czy posiadanego stopnia każdy funkcjonariusz Policji powinien pamiętać o tym, że ma działać zgodnie z prawem i w granicach prawa, budując codzienną rzetelną służbą zaufanie obywateli do Policji. Trzeba działać z poszanowaniem zasady, że wszyscy są równi wobec prawa i z jednakową determinacją ścigać przestępców, niezależnie od ich statusu i siły wpływów. Policja ma za zadanie zapewnić bezpieczeństwo i ochronę wszystkim uczciwym obywatelom.
Działania rozpoczęte wraz z powołaniem rządu Pani Premier Beaty Szydło muszą znaleźć w 2017 roku swoją kontynuację, z uwzględnieniem nowych zadań i priorytetów podyktowanych dynamiką zmian otaczającej nas rzeczywistości i związanymi z nią zagrożeniami.
Dziękując Panu Komendantowi Głównemu i jego zastępcom, Komendantowi CBŚP, komendantom wojewódzkim, miejskim i powiatowym, wszystkim oficerom, podoficerom, funkcjonariuszom i pracownikom cywilnym Policji za dotychczasową oddaną i skuteczną służbę i pracę na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego pozostaję w przekonaniu, że dostrzegacie i doceniacie Państwo pozytywne zmiany w funkcjonowaniu oraz organizacji polskiej Policji, które są naszym wspólnym udziałem. Jestem przekonany, że podnoszenie prestiżu polskiej Policji pozwala Państwu odczuwać dumę z przynależności do tej formacji i swoją służbą umacniać jej ethos.
Życzę spokojnej, efektywnej i bezpiecznej służby i pracy w 2017 roku oraz traktowania prawa do noszenia policyjnego munduru jako zaszczyt i honor. Zwracam się także o dalsze sumienne i wzorowe wypełnianie powierzonych obowiązków służbowych. Ufam, że wytyczone kierunki wspólnej pracy przyczynią się do minimalizowania wszelkich zagrożeń bezpieczeństwa i porządku publicznego, dzięki czemu wszyscy będą mogli czuć się w Polsce bezpiecznie.
Jarosław Zieliński
Warszawa, 16 stycznia 2017 roku
Wystąpienie